Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên giai đoạn 2006 – 2020
1. Sự cần thiết phải quy hoạch
Điện Biên là tỉnh miền núi Tây Bắc Việt Nam được tách ra từ tỉnh Lai Châu đầu năm 2004 theo Nghị quyết số 22/2003/QH XI ngày 26 tháng 11 năm 2003 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa XI kỳ họp thứ 4. Điện Biên là vùng đất biên cương giàu tiềm năng và có phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ của Tổ quốc, nơi sinh sống của 21 dân tộc anh em với sự đa dạng về bản sắc văn hoá. Nhân dân các dân tộc tỉnh Điện Biên có truyền thống yêu nước, yêu quê hương, núi rừng, bản làng; có tinh thần đoàn kết, phát huy truyền thống Điện Biên Phủ anh hùng trong lao động sản xuất và bảo vệ Tổ quốc. Nhắc đến Điện Biên trong ký ức và tâm hồn người Việt Nam luôn nhớ về cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1945 – 1955 mà đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ, kết thúc cuộc kháng chiến lâu dài của dân tộc chống chống thực dân Pháp xâm lược. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một mốc son chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Điện Biên Phủ đã trở thành một địa danh du lịch lịch sử văn hoá và sinh thái nổi tiếng của tỉnh Điện Biên đối với khách du lịch trong và ngoài nước. Bên cạnh quần thể di tích Chiến thắng ở Điện Biên Phủ thì những di tích lịch sử khác như thành Bản Phủ, tháp Mường Luân, Sở Chỉ huy Chiến dịch ở Mường Phăng, bia hận thù Noong Nhai, di tích Vừ A Dính. v.v…các cảnh quan thiên nhiên như hồ Pá Khoang, rừng nguyên sinh Mường Nhé, Mường Toong, động Pá Thơm, suối nước nóng UVa, v.v…và những bản sắc văn hoá của các dân tộc tỉnh Điện Biên cũng là những nguồn tài nguyên quý giá để Điện Biên phát triển du lịch.
Hiện tại, Điện Biên còn là một trong những tỉnh nghèo, kinh tế hàng hoá chậm phát triển, cơ sở hạ tầng yếu kém, trình độ dân trí thấp, tiềm năng du lịch chưa có điều kiện khai thác, sự phát triển du lịch vì thế còn mang tính chất tự phát, kém hiệu quả. Để có điều kiện hội nhập vào trào lưu phát triển du lịch của cả nước, của khu vực và quốc tế, khai thác hiệu quả các tiềm năng du lịch, đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh thì việc xây dựng Quy hoạch Tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên trong giai đoạn trước mắt và tầm nhìn lâu dài là một yêu cầu hết sức cần thiết và cấp bách.
Từ những nhận thức trên, thời gian qua Tỉnh uỷ, Hội đồng Nhân dân, UBND tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo Sở Thương mại & Du lịch phối hợp với Viện Kiến trúc Nhiệt đới – Đại học Kiến trúc Hà Nội, Viện Nghiên cứu phát triển Du lịch – Tổng cục Du lịch và một số cơ quan Trung ương khác xây dựng dự án: “ Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên giai đoạn 2006 – 2020 “ làm cơ sở cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển ngành du lịch nói riêng và kinh tế – xã hội của tỉnh nói chung theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XI Tỉnh đảng bộ Điện Biên.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ và nội dung quy hoạch
2.1.Mục tiêu: Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên giai đoạn 2006 – 2020 là bước cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Điên Biên lần thứ XI và Định hướng phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh đến năm 2020 nhằm:
– Xây dựng được hệ thống quan điểm, mục tiêu phát triển ngành du lịch một cách toàn diện về kinh tế, văn hóa xã hội và môi trường;
– Đưa ra các chỉ tiêu cụ thể, các định hướng và giải pháp phát triển du lịch làm cơ sở để lập các kế hoạch trung hạn, ngắn hạn, quản lý đầu tư phát triển du lịch, lập các quy hoạch chi tiết và các dự án phát triển du lịch Điện Biên góp phần khai thác có hiệu quả tiềm năng du lịch của tỉnh và phù hợp với nhu cầu phát triển trong xu thế hội nhập.
2.2. Nhiệm vụ và nội dung quy hoạch: Để đạt được mục tiêu trên, nhiệm vụ và nội dung chủ yếu của quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên được đặt ra là:
1. Đánh giá các điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội, tiềm năng tài nguyên và hiện trạng phát triển du lịch của tỉnh Điện Biên;
2. Xác định quan điểm, mục tiêu phát triển du lịch tỉnh Điện Biên trong giai đoạn đến năm 2020;
3. Quy hoạch phát triển du lịch Điện Biên giai đoạn 2006 – 2020;
4. Đề xuất một số dự án ưu tiên làm cơ sở thu hút vốn đầu tư ở trong và ngoài nước để khai thác có hiệu quả những lợi thế phát triển du lịch của địa phương, đáp ứng nhu cầu của du khách;
5. Dự báo tác động chủ yếu của hoạt động du lịch đến môi trường và đề ra một số giải pháp nhằm giảm thiểu các tác động góp phần đảm bảo phát triển du lịch bền vững;
6. Đề xuất các chính sách và giải pháp thực hiện quy hoạch.
Trong quá trình xây dựng quy hoạch, đơn vị tư vấn luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của lãnh đạo Tỉnh uỷ, Hội đồng Nhân dân, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Điện Biên, sự giúp đỡ có hiệu quả của các Sở, Ban, Ngành và các địa phương trong tỉnh. Viện Kiến trúc Nhiệt đới và các cơ quan phối hợp kính trình UBND tỉnh nội dung báo cáo “ Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên giai đoạn 2006 – 2020 “ làm cơ sở quản lý phát triển du lịch và tiền đề lập các quy hoạch chi tiết, các dự án khả thi đầu tư phát triển du lịch tỉnh Điện Biên trong giai đoạn tiếp theo.
3. Các căn cứ xây dựng quy hoạch
3.1. Các văn bản pháp lý
– Nghị quyết Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ IX Đảng Cộng Sản Việt Nam, tháng 04 năm 2001;
– Nghị quyết Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ X Đảng Cộng Sản Việt Nam, tháng 04 năm 2006;
– Luật Du lịch số 44/2005/QH11 ngày 14/6/2005;
– Luật Di sản văn hoá số 28/2001/QH10 ngày 29/6/2001;
– Nghị quyết số 22/2003/QH XI ngày 26 tháng 11 năm 2003 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa XI kỳ họp thứ 4 về việc thành lập tỉnh Điện Biên;
– Thông báo kết luận của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trong tình hình mới (Số 197/TW ngày 11/11/1998);
– Nghị quyết 45/CP ngày 22/6/1993 của Chính phủ về đổi mới và phát triển du lịch;
– Nghị quyết 37 ngày 1/7/2004 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2010.
– Chỉ thị số 32/1998/CT – TTg ngày 23/9/1998 của Thủ tướng Chính phủ về công tác quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội đến 2010 và văn bản số 7689 BKH/CLPT ngày 6/11/1998 về việc triển khai thực hiện;
– Nghị định số 16/2005/NĐ – CP ngày 7/ 2/ 2005 của Chính phủ về việc ban hành Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng.
– Nghị định số 92/2006/NĐ – CP ngày 07/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ về lập, phê duyệt và quản lý quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội;
– Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu (cũ) nhiệm kỳ 2001 – 2005, tháng 01 năm 2001;
– Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Điện Biên lần thứ XI nhiệm kỳ 2005 – 2010, tháng 12/2005;
– Nghị quyết 17/NQ – TU ngày 18/10/2002 của BCH Đảng bộ tỉnh Lai Châu về phát triển ngành du lịch đến năm 2010;
– Quyết định 1081/QĐ – UB ngày 15/9/2004 của UBND tỉnh Điện Biên v/v phê duyệt đề cương và dự toán kinh phí lập quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Điện Biên giai đoạn 2004 – 2010 và định hướng đến năm 2020;
– Nghị định số 25/2005/NĐ – CP của Chính phủ về việc điều chỉnh địa giới hành chính và đổi tên thị xã Lai Châu thành thị xã Mường Lay, đổi tên huyện Mường Lay và thị trấn Mường Lay thành huyện Mường Chà và thị trấn Mường Chà.
3.2. Các định hướng phát triển
– Chiến lược Phát triển Du lịch Việt Nam đến 2010 (Quyết định phê duyệt số 97/2002/QĐ – TTg ngày 22/7/2002 của Thủ tướng Chính phủ);
– Quy hoạch Tổng thể Phát triển Du lịch Việt Nam thời kỳ 1995 – 2010 (Quyết định phê duyệt số 307/TTg ngày 24/5/1995 của Thủ tướng Chính phủ), điều chỉnh năm 2004;
– Quy hoạch tổng thể phát triển Kinh tế – xã hội tỉnh Lai Châu (cũ) thời kỳ 1996-2010 và quy hoạch của các ngành có liên quan trong tỉnh;
– Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội tỉnh Điện Biên thời kỳ 2006 – 2020 (Quyết định phê duyệt số 230/2006/QĐ-TTg ngày 13/10/2006 của Thủ tướng Chính phủ);
– Quy hoạch phát triển các ngành có liên quan trên địa bàn như trồng rừng, đô thị, bưu chính viễn thông.v.v…
– Niên giám thống kê của tỉnh Lai Châu cũ và tỉnh Điện Biên từ các năm 2000 đến 2005.
3.3. Các căn cứ khác
– Tình hình phát triển du lịch ở Việt Nam và trên thế giới những năm gần đây, xu thế phát triển du lịch những năm tiếp theo;
– Các nguồn lực phát triển du lịch của Điện Biên và nhu cầu đối với hoạt động du lịch của nhân dân trong tỉnh cũng như du khách cả nước và quốc tế;
4. Tổ chức thực hiện lập quy hoạch
– Cơ quan phê duyệt: UBND tỉnh Điện Biên.
– Cơ quan chủ trì: Sở Thương mại và Du lịch tỉnh Điện Biên.
– Cơ quan lập quy hoạch: Viện Kiến trúc Nhiệt đới – ĐH Kiến trúc Hà Nội.
– Cơ quan phối hợp:
– Tổ nghiên cứu Phát triển Du lịch – Tổng cục Du lịch ;
– Viện Địa lý – Trung tâm KHTN & CNQG ;
– Đội dự án Du lịch Quốc Gia.