Nâng cao hiệu quả hoạt động quảng bá xúc tiến đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành du lịch Việt Nam giai đoạn mới

Hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch được coi là một nhân tố quan trọng góp phần vào sự phát triển của ngành du lịch. ITDR xin giới thiệu toàn văn  Báo cáo đề dẫn nâng cao hiệu quả hoạt động quảng bá xúc tiến  đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành du lịch Việt Nam  giai đoạn mới do Tổng cục trưởng  Tổng cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn trình bày  tại Hội nghị chuyên đề về công tác quảng bá, xúc tiến du lịch Việt Nam diễn ra ngày 30/5/2013 tại Hà Nội.

I. KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG QUẢNG BÁ XÚC TIẾN DU LỊCH TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY
1.  Bối cảnh
1.1. Bối cảnh quốc tế
–   Tình hình kinh tế, chính trị trong khu vực và trên thế giới có những biến động nhiều chiều, mang lại cả thuận lợi và khó khăn cho ngành Du lịch. Cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính châu Á năm 1998, cuộc khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế thế giới năm 2008 đã ảnh hưởng sâu sắc tới nền kinh tế khu vực và thế giới, tác động tiêu cực tới việc làm, thu nhập của người lao động; làm thay đổi nhu cầu, xu hướng, quyết định đi du lịch, lựa chọn điểm đến của du khách, trong đó các điểm đến gần trở thành ưu tiên của một số đông khách du lịch. Tuy nhiên xu hướng du lịch vẫn phổ biến trên thế giới, do đó, mặc dù tình hình kinh tế thế giới đến nay vẫn chưa thực sự được phục hồi, Tổ chức Du lịch thế giới vẫn dự đoán mức tăng trưởng của du lịch thế giới tăng từ 3-4% trong năm 2013;
–   Tình hình an ninh, chính trị ở một số khu vực trên thế giới có nhiều bất ổn; cùng với sự năng động của các quốc gia – điểm đến trong khu vực đã khiến châu Á nổi lên như một điểm đến mới, hấp dẫn;
–   Vai trò của Du lịch trong sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia ngày càng được khẳng định, không chỉ đối với các quốc gia đang phát triển, mà ngay cả đối với quốc gia phát triển. Tại Hội nghị G20 tổ chức ở Los Cabos, Mexico ngày 18-19/6/2012, các nhà lãnh đạo các nước lớn lần đầu tiên đã công nhận Du lịch và lữ hành là động lực phát triển kinh tế;
–   Cạnh tranh của các quốc gia-điểm đến trên bình diện quốc tế và khu vực ngày càng rõ nét, quyết liệt. Các hoạt động cạnh tranh không chỉ thể hiện ở việc đổi mới sản phẩm du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch… mà còn thông qua việc đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch, đặc biệt xúc tiến du lịch ở nước ngoài và tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho khách du lịch tiếp cận điểm đến;
–   Ở một số nước, nhất là các nước đông dân, du lịch nội địa ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng trong phát triển du lịch, đặc biệt trong tình hình khó khăn tài chính, kinh tế hiện nay.
1.2. Bối cảnh trong nước
Tình hình chính trị, xã hội trong nước ổn định; kinh tế Việt Nam liên tục tăng trưởng với tốc độ cao; quy mô phát triển được mở rộng và hướng tới xuất khẩu; hệ thống cơ sở hạ tầng ngày càng được cải thiện; uy tín và vị thế chính trị, ngoại giao quốc tế của Việt Nam ngày được tăng cường. Điều này đã mở ra những cơ hội lớn cho phát triển du lịch. Tuy nhiên sự vận hành của nền kinh tế theo cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế đã đặt ra nhiều vấn đề mới đối với quản lý nhà nước và kinh doanh trong du lịch, trong đó có hoạt động marketing, tuyên truyền, quảng cáo và xúc tiến, cạnh tranh và thương hiệu du lịch…
Trong bối cảnh đó, được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và Chính phủ; sự ủng hộ, phối kết hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành, địa phương và đặc biệt là sự đầu tư đáng kể từ nguồn ngân sách nhà nước và xã hội hóa, ngành Du lịch du lịch nói chung và công tác xúc tiến quảng bá du lịch nói riêng đã có những bước phát triển rất đáng ghi nhận. Thông qua Chương trình HĐQG về Du lịch hai giai đoạn 2000-2005 và 2006-2010; Chương trình XTDLQG giai đoạn 2009-2012, hoạt động xúc tiến du lịch được triển khai thực hiện đã góp phần đưa vị thế, hình ảnh của du lịch Việt Nam lên một tầm cao mới, có sức hấp dẫn lớn đối với khách du lịch và nhà đầu tư quốc tế, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển của Ngành.
2. Kết quả nổi bật Trong giai đoạn từ 2000 đến nay, công tác xúc tiến du lịch đạt được những kết quả nổi bật như sau:
2.1. Nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vai trò của Du lịch, trong đó có xúc tiến du lịch đã được củng cố, nâng dần lên và chuyển biến theo hướng tích cực
–   Các chủ trương, chính sách phát triển du lịch từng bước được thể chế hóa thông qua Luật Du lịch và hệ thống các văn bản hướng dẫn và các văn bản pháp lý liên quan; các nội dung Chiến lược và Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam, Chương trình Hành động quốc gia về du lịch, Chương trình Xúc tiến du lịch các giai đoạn được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt được thực hiện, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả phát triển du lịch cũng như xúc tiến du lịch. – Từng bước tăng cường phối hợp liên ngành trong xúc tiến du lịch như phối kết hợp tổ chức các chương trình, sự kiện du lịch hoặc liên quan ở trong và ngoài nước hay áp dụng một số chính sách tạo thuận lợi cho khách du lịch nước ngoài như đơn phương miễn thị thực cho du khách từ 7 quốc gia (Nga, Thụy Điển, Phần Lan, Na Uy, Đan Mạch, Hàn Quốc, Nhật); áp dụng thí điểm chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng cho du khách; cấp giấy phép tham quan, du lịch Việt Nam cho người nước ngoài quá cảnh; tạo điều kiện thuận lợi cho các đoàn khách du lịch caravan; xây dựng và triển khai các Chương trình kích cầu du lịch…
–   Tất cả các tỉnh thành trên cả nước đã có cơ quan quản lý và thực hiện hoạt động xúc tiến du lịch. Trong đó, 58/63 tỉnh thành đã thành lập Trung tâm Xúc tiến du lịch trực thuộc UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hoặc  trực thuộc Sở VHTTDL. Các trường hợp còn lại hoạt động xúc tiến du lịch của địa phương do một phòng chuyên trách thuộc Sở thực hiện.
–   Nhận thức về xúc tiến du lịch của doanh nghiệp được nâng lên. Các doanh nghiệp du lịch ngày càng chủ động trong các hoạt động quảng bá, xúc tiến cho sản phẩm, dịch vụ của mình cả ở trong và ngoài nước. Nhiều doanh nghiệp đã đặc biệt chú trọng đến đội ngũ marketing của đơn vị, đầu tư thích đáng cho đội ngũ nhân lực cũng như tài lực cho hoạt động này, qua đó từng bước xây dựng và khẳng định được thương hiệu của mình, đồng thời góp phần không nhỏ trong việc quảng bá hình ảnh du lịch quốc gia.
2.2. Qui mô và phạm vi hoạt động xúc tiến du lịch được mở rộng
–   Các hoạt động xúc tiến du lịch ở nước ngoài đã được mở rộng về phạm vi và quy mô, bao gồm tham gia các chương trình, sự kiện văn hóa-du lịch như Tuần lễ văn hóa-du lịch Việt Nam ở nước ngoài; tham gia các hội chợ du lịch quốc tế lớn tại các thị trường trọng điểm (Top Resa tại Pháp, WTM tại Anh, ITB tại Đức, ITB Asia tại Singapore, JATA tại Nhật, CITM tại Trung Quốc, MITT tại Nga, Thaland Travel Mart Plus tại Thái Lan, các kỳ Hội chợ TRAVEX được tổ chức luân phiên tại các nước ASEAN…); triển khai nhiều chương trình giới thiệu điểm đến tại khu vực thị trường châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, Ôtxtrâylia…; quảng bá trên các phương tiện truyền thông có uy tín và độ phủ rộng trên thế giới như Kênh truyền hình CNN, BBC; tổ chức đón các đoàn Fam trip, Press trip của các thị trường gửi khách trọng điểm vào Việt Nam; đẩy mạnh việc xây dựng các ấn phẩm du lịch đa dạng, nhiều ngôn ngữ; ứng dụng công nghệ thông tin trong quảng bá, tuyên truyền trên mạng internet…
–   Các hoạt động xúc tiến du lịch được tổ chức sôi động trên phạm vi cả nước. Ở cấp trung ương, công tác xúc tiến nhằm xúc tiến hình ảnh du lịch quốc gia, điểm đến quốc gia; các vùng, địa phương xúc tiến hình ảnh điểm đến vùng, địa phương và các doanh nghiệp xúc tiến cho các sản phẩm du lịch, dịch vụ du lịch của mình. Các hoạt động của Trung ương và địa phương, giữa các địa phương với nhau, giữa khu vực nhà nước và tư nhân bước đầu có sự liên kết, phối hợp dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú, mang lại hiệu quả rõ rệt.
2.3. Chất lượng hoạt động xúc tiến du lịch được cải thiện và nâng cao một bước
 Công tác xúc tiến không không còn ở mức tuyên truyền quảng bá chung chung hình ảnh quốc gia, mà đã từng bước nghiên cứu thị trường, định vị thị trường trọng điểm và các phân khúc thị trường; định vị các dòng sản phẩm du lịch chính phù hợp với từng thị trường, phân khúc thị trường; định hướng xây dựng sản phẩm du lịch, phát huy ưu thế của các vùng miền, đáp ứng với nhu cầu của các thị trường du lịch Việt Nam, tích cực theo xu hướng áp dụng phương pháp xúc tiến hỗn hợp…
Từ năm 2000, Du lịch Việt Nam đã bắt đầu xây dựng biểu tượng và tiêu đề cho các chương trình xúc tiến quảng bá với các thông điệp phản ánh giá trị cốt lõi, khác biệt nhằm định vị rõ nét hơn điểm đến Việt Nam đối với các thị trường mục tiêu. Cho đến nay, chỉ tính riêng Tổng cục Du lịch đã có 08 đề án nghiên cứu về các thị trường trọng điểm của Việt Nam, bao gồm thị trường Nga, Pháp, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Malaysia và 01 đề án nghiên cứu về tình hình phát triển du lịch thế giới và những tác động đến du lịch Việt Nam. Bước đầu định vị được các sản phẩm du lịch hấp dẫn của du lịch Việt Nam bao gồm du lịch biển đảo; du lịch văn hóa, lễ hội; du lịch sinh thái và du lịch thành phố, bên cạnh những dòng sản phẩm du lịch bổ trợ (như du lịch mạo hiểm, du lịch MICE, du lịch cộng đồng…).
2.4.Đội ngũ cán bộ làm công tác xúc tiến du lịch ngày càng trưởng thành, trình độ chuyên môn nghiệp vụ ngày càng được nâng cao
Ngày càng nhiều cán bộ, viên chức, nhân viên được đào tạo ở trong và ngoài nước về marketing, marketing du lịch tham gia tích cực vào đội ngũ làm công tác xúc tiến. Trong quá trình triển khai hơn 10 năm qua, đội ngũ này đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quí báu, có tâm huyết và trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng xúc tiến ngày càng cao. Đội ngũ này đã có những đóng góp tích cực trong việc tham mưu cho các cấp đề ra được những chính sách, chương trình có tính đột phá đối với hoạt động xúc tiến của du lịch, để công tác xúc tiến từng bước đi vào nề nếp và có tính chuyên nghiệp. Nhiều doanh nghiệp, đơn vị đã xây dựng được thương hiệu của mình nhờ những nỗ lực của đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên chuyên ngành này.

3.  Tồn tại, hạn chế
3.1.Các hoạt động xúc tiến quảng bá còn thiếu tính chuyên nghiệp và hiệu quả chưa cao
Xúc tiến quảng bá được triển khai chưa thường xuyên, liên tục, quy mô nhỏ bé, hiệu ứng tiếp thị mới dừng ở mức độ nhất định. Công tác nghiên cứu thị trường đã bước đầu được thực hiện nhưng chưa thực sự chủ động, chưa được triển khai ngay từ đầu để làm cơ sở cho phát triển sản phẩm, xúc tiến quảng bá và phát triển thương hiệu du lịch. Do vậy việc triển khai các hoạt động xúc tiến du lịch chưa có trọng điểm, chưa có chiều sâu và đáp ứng được yêu cầu theo đuổi thị trường mục tiêu. Phạm vi, quy mô tổ chức các hoạt động xúc tiến du lịch còn hẹp so với yêu cầu, mục tiêu phát triển và so với các nước trong khu vực. Do nhiều nguyên nhân, nội dung, hình thức của một số hoạt động xúc tiến ở nước ngoài, đặc biệt là việc tham các hội chợ du lịch quốc tế, tổ chức các chương trình giới thiệu điểm đến còn đơn điệu, theo lối mòn, thiếu tính sáng tạo và chuyên nghiệp.
3.2. Kinh phí dành cho xúc tiến du lịch còn nhỏ bé và cơ chế tài chính còn nhiều vướng mắc
Những năm gần đây, kinh phí xúc tiến du lịch hàng năm từ ngân sách Nhà nước mới đạt mức 30-40 tỷ VNĐ. Tuy nhiên, con số này còn rất khiêm tốn khi so với yêu cầu thực tế và với các nước trong khu vực. Kinh phí hạn hẹp đã hạn chế đến tính chuyên nghiệp, chất lượng và hiệu quả của hoạt động xúc tiến du lịch. Mặt khác, khoản kinh phí này còn bị phân tán và triển khai đồng loạt nhiều nhiệm vụ, do đó chưa tạo thành động lực mang tính đột phá làm thay đổi căn bản hoạt động xúc tiến du lịch. Đặc biệt, vấn đề kinh phí cũng hạn chế khả năng sử dụng, khai thác các hình thức, công cụ xúc tiến du lịch phổ biến và hiệu quả trên thế giới như quảng cáo trên các phương tiện thông tin truyền thông nước ngoài, ứng dụng marketing điện tử, thiết lập văn phòng đại diện du lịch ở nước ngoài…
Cơ chế, định mức tài chính, thủ tục cấp phát kinh phí còn nhiều vướng mắc, bất cập. Thiếu chính sách ưu tiên, cơ chế tài chính huy động các nguồn lực cho hoạt động xúc tiến du lịch, cơ chế thuê tư vấn nước ngoài… Một số định mức tài chính không phù hợp (như đón các đoàn khảo sát nước ngoài). Quy trình, trình tự thủ tục xây dựng kế hoạch, thẩm định dự toán, phê duyệt và cấp phát kinh phí vẫn chưa được thông thoáng, các thủ tục hành chính, tài chính còn phức tạp.
Cơ chế cấp kinh phí hàng năm chưa linh hoạt để có thể xây dựng và triển khai những kế hoạch xúc tiến du lịch chủ động nhằm ứng phó, hạn chế tác động tiêu cực, bất thường của những biến động trong và ngoài nước đối với lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam.
3.3.Tổ chức bộ máy và lực lượng thực hiện hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch còn nhiều bất cập
Tổ chức bộ máy xúc tiến du lịch còn có nhiều hạn chế, lực lượng trực tiếp triển khai hoạt động xúc tiến du lịch mỏng, hoạt động kiêm nhiệm nên việc triển khai còn bị động, thiếu tính chuyên nghiệp và hiệu quả chưa cao. Hoạt động xúc tiến du lịch với nhiều nội dung, hình thức, trải rộng trên phạm vi cả trong và ngoài nước, trong khi đó, lực lượng trực tiếp tổ chức triển khai các hoạt động xúc tiến du lịch ở cơ quan quản lý du lịch Trung ương vừa phải thực hiện quản lý nhà nước, vừa tác nghiệp trực tiếp nên khó đảm bảo tốt chất lượng và hiệu quả. Ở các địa phương, bộ phận chuyên trách xúc tiến chưa được tổ chức thống nhất trong toàn quốc, đội ngũ cán bộ làm công tác xúc tiến còn yếu và hạn chế về chuyên môn.
Hiện nay, ngành Du lịch chưa có lực lượng xúc tiến tại chỗ thông qua các văn phòng đại diện du lịch ở nước ngoài. Điều này khiến cho các hoạt động xúc tiến du lịch chưa được tiến hành một cách sâu rộng, thường xuyên và hiệu quả tại thị trường. Thông tin cụ thể cho chuyến đi du lịch Việt Nam phục vụ đại bộ phận các đối tượng khách nước ngoài còn thiếu nhiều. Các thông tin về Du lịch Việt Nam cung cấp qua các chiến dịch xúc tiến tại chỗ, qua báo chí mới đáp ứng được một phần rất nhỏ đối với công chúng và chưa đầy đủ, thường xuyên.
3.4.  Huy động các nguồn lực tham gia xúc tiến du lịch còn hạn chế
Thông qua sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Nhà nước về Du lịch, hoạt động phối hợp liên ngành trong thực hiện hoạt động xúc tiến du lịch tuy đã được cải thiện, song các cấp, các ngành chưa thực sự coi đó là trách nhiệm liên quan trực tiếp của mình; sự phối kết hợp chưa thật chặt chẽ, hiệu quả để đáp ứng một trong những đòi hỏi cơ bản của hoạt động xúc tiến du lịch là tính liên ngành, liên vùng và xã hội hoá cao. Hoạt động xúc tiến du lịch thời gian qua tuy đã bước đầu đã kích thích, lôi cuốn được các nguồn lực tham gia nhưng còn ở mức thấp, chưa đi vào nề nếp và còn có tư tưởng ỷ lại, trông chờ, cho đó trách nhiệm chủ yếu của ngành Du lịch, của các cơ quan quản lý nhà nước hoặc của cơ quan quản lý về du lịch ở Trung ương.

4.  Bài học, kinh nghiệm
4.1. Bài học về tranh thủ sự chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, đặc biệt lãnh đạo cấp cao
Năm 1998, khi cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính châu Á tác động mạnh mẽ, tiêu cực đối với sự phát triển du lịch Việt Nam, kéo theo sự suy giảm trầm trọng về lượng khách du lịch, nếu cấp lãnh đạo trung ương không có quyết tâm chính trị thì Du lịch Việt Nam không thể phục hồi nhanh qua cơn khủng hoảng và tạo đà phát triển cho 10 năm tiếp theo đó. Quyết tâm chính trị khi đó được thể hiện qua việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về du lịch do đích thân Phó Thủ tướng Nguyễn Mạnh Cầm là Trưởng Ban; qua việc Chính phủ phê duyệt Chương trình Hành động quốc gia về du lịch giai đoạn 2000-2005, với các nội dung bao trùm hoạt động của cả cấp trung ương và địa phương, thổi một luồng không khí mới cho sự nghiệp phát triển du lịch trên phạm vi toàn quốc; qua việc lần đầu tiên lựa chọn một khẩu hiệu cho xúc tiến du lịch “Việt Nam – Điểm đến của Thiên niên kỷ mới”. Xúc tiến du lịch Việt Nam bắt đầu được quan tâm đầu tư từ nguồn ngân sách với tổng số kinh phí xấp xỉ 210 tỷ đồng trong 10 năm từ 2000-2010.
Năm 2008, khi cuộc khủng hoàng tài chính thế giới lộ diện, tác động tiêu cực đến các thị trường gửi khách quan trọng vào Việt Nam, Chính phủ đã thông qua Chương trình Xúc tiến du lịch quốc gia năm 2008 và giai đoạn 2009-2010 và tiếp tục duy trì trong năm 2011-2012 (tổng kinh phí hơn 200 tỷ đồng); quyết định miễn thị thực đơn phương cho du khách từ 7 nước; quyết tâm quảng cáo trên các kênh truyền hình nước ngoài lớn như CNN và BBC; ban hành Chương trình kích cầu du lịch nội địa vào năm 2009… nhằm chặn đà suy giảm, duy trì tỷ lệ tăng trưởng của Du lịch Việt Nam trong tình hình khó khăn của khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế của khu vực và thế giới.
Quyết tâm chính trị của Lãnh đạo các cấp, đặc biệt lãnh đạo cấp cao là nhân tố quan trọng hàng đầu để Du lịch Việt Nam có thể ghi nhận được những thành tích đầy ý nghĩa vào năm 2012, trở thành một điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam.
4.2.Bài học về huy động nguồn lực
So với các nước láng giềng về kinh phí ngân sách nhà nước bố trí cho hoạt động xúc tiến quốc gia, kinh phí của Việt Nam còn khiêm tốn, nhỏ bé hơn rất nhiều (1,5 triệu đô la Mỹ/năm của Việt Nam so với 100 triệu đô la Mỹ của Thái Lan/năm  và 110 triệu đô la Mỹ của Malaysia). Đồng thời, theo chủ trương chung ‘tiết giảm chi tiêu công’, kinh phí cho xúc tiến sẽ dần ít đi song chúng ta thấy rõ vai trò có tính quyết định của ngân sách nhà nước đối với hoạt động này.
 Thhực tế cho thấy, tuy ngân sách nhà nước có thể chiếm tỷ trọng không nhiều trong tổng chi xúc tiến, nhưng ngân sách nhà nước là ‘vốn có tính định hướng’, và nhờ đó, các địa phương, các doanh nghiệp đã căn cứ vào đó để bố trí từ nguồn tự chủ của mình, thậm chí nhiều hơn ngân sách trung ương cấp, qua đó triển khai được đúng tầm, đủ nội dung, đạt hiệu quả một hoạt động xúc tiến cụ thể có tính quốc gia hay liên vùng, địa phương.
 Ngân sách trung ương cần đảm bảo 100% các sư kiện xúc tiến mang tầm quốc gia, có ý nghĩa chính trị (như Diễn đàn Du lịch ASEAN và Hội chợ TRAVEX kèm theo); cho việc tổ chức các Tuần lễ Văn hóa – Du lịch nhân các dịp lễ kỷ niệm lớn ở nước ngoài hoặc quảng bá trên các kênh truyền hình quốc tế có uy tín và độ phủ rộng (CNN, BBC, TV5..)
 Ngân sách Trung ương đảm bảo một phần, phần lớn còn lại do địa phương và doanh nghiệp đóng góp đối với các hoạt động xúc tiến ở qui mô vùng, địa phương hoặc các hoạt động xúc tiến lớn ở nước ngoài có sự tham gia của các địa phương và doanh nghiệp du lịch;
 Đối với các hoạt động xúc tiến theo sáng kiến của các doanh nghiệp, hoặc xúc tiến các sản phẩm, dịch vụ du lịch của doanh nghiệp, các doanh nghiệp sẽ được cơ quan trung ương và địa phương bảo trợ thông tin, chỉ đạo nội dung. Riêng kinh phí do doanh nghiệp tự thu xếp. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp du lịch lớn như Saigon Tourist, VietTravel, Khách sạn Crown Đà Nẵng, tập đoàn Sun Group… bên cạnh việc phối hợp, hỗ trợ cơ quan du lịch Trung ương hay địa phương trong một số các hoạt động xúc tiến, quảng bá chung (như cung cấp dịch vụ mặt đất cho các đoàn Fam trip, Press trip…) còn chủ động đầu tư hàng trăm tỷ đồng cho các hoạt động quảng bá, xúc tiến của riêng mình.
 Việc huy động nguồn lực giữa cơ quan trung ương, địa phương và doanh nghiệp đã bước đầu triển khai có hiệu quả, nhất là thông qua việc tổ chức Năm Du lịch Quốc gia ở các địa phương, hay tham gia các hội chợ du lịch quốc tế lớn, tổ chức các chương trình phát động thị trường ở nước ngoài; hỗ trợ đón các đoàn khảo sát sản phẩm, các đoàn báo chí quốc tế…
4.3. Bài học về tính chuyên nghiệp, chuyên môn cao
 Du lịch Việt Nam hiện đang trong quá trình hội nhập với khu vực và thế giới. Vì vậy công tác xúc tiến du lịch phải từng bước chuyên nghiệp hóa, phải đảm bảo tính chuyên môn cao.
 Xúc tiến du lịch hiện nay không phải chỉ rao bán ‘cái chúng ta có” (tiềm năng du lịch), hay quảng bá hình ảnh chung chung về đất nước, mà là thực hiện đầy đủ và đảm bảo chất lượng các khâu của tiếp thị du lịch, bao gồm nghiên cứu thị trường, định hướng xây dựng sản phẩm và xúc tiến du lịch (xúc tiến sản phẩm du lịch, dịch vụ du lịch), xây dựng thương hiệu du lịch quốc gia.
 Việc chuyên nghiệp hóa, chuyên môn hóa cao đòi hỏi hoàn thiện cả về đội ngũ con người, tổ chức bộ máy, qui trình xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện một cách khoa học, đúng qui trình, kế hoạch, tiến độ.
4.4. Bài học về công tác xúc tiến phải gắn với sản phẩm, thị trường du lịch
Thời gian qua, các hoạt động xúc tiến quảng bá đã có những chuyển biến tích cực theo hướng gắn các hoạt động xúc tiến với các sản phẩm du lịch đặc thù, nổi trội của quốc gia, của vùng; gắn xúc tiến các sản phẩm du lịch phù hợp với từng thị trường, phân khúc thị trường chuyên biệt.
8 đề án nghiên cứu, thúc đẩy khách du lịch tại các thị trường du lịch trọng điểm của Việt Nam do Tổng cục Du lịch triển khai, cùng với các hoạt động nghiên cứu thị trường, xây dựng sản phẩm của các địa phương, các doanh nghiệp đã khẳng định tính đúng đắn của xu hướng này.
4.5. Bài học về sự liên kết, hợp tác trong cạnh tranh
Các hoạt động liên kết phối hợp liên vùng, liên quốc gia trong thời gian qua đã mang lại những kết quả bước đầu cho hoạt động quảng bá xúc tiến du lịch. Mô hình liên kết của 8 tỉnh miền núi Tây Bắc, của 3 tỉnh miền Trung (Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam) đã từng bước xây dựng cho thương hiệu du lịch của các vùng này.
Việc hội nhập, hợp tác trong khu vực và thế giới là xu hướng tất yếu của phát triển kinh tế, phát triển du lịch và cả trong xúc tiến quảng bá. Hiện Việt Nam đã có những cam kết song phương, đa phương trong hợp tác phát triển du lịch, trong xúc tíến quảng bá du lịch, đặc biệt trong khuôn khổ ASEAN.
 Mối quan hệ này vừa có cả sự hợp tác, vừa có cả sự cạnh tranh và không kém phần khốc liệt. Một mặt chúng ta cùng với các nước ASEAN xúc tiến ASEAN như một điểm đến chung ở châu Á (khẩu hiệu “ASEAN – Cảm nhận sự nồng ấm”), mặt khác từng nhóm quốc gia cũng có những lợi ích chung để liên kết riêng (như trường hợp Thái Lan và Campuchia cùng xúc tiến chính sách thị thực chung cho hai quốc gia), và từng nước có những chính sách, đầu tư xúc tiến riêng để hút khách inbound về điểm đến – quốc gia của mình.
Sự cạnh tranh về sản phẩm du lịch, về đơn giản hóa thủ tục cho du khách, cạnh tranh về giá, cạnh tranh về thương hiệu… ngay trong khu vực ASEAN ngày càng rõ rệt. Các  nước như Malaysia, Thái Lan… đều có những điều chỉnh về chiến lược phát triển du lịch, đặc biệt là đẩy mạnh hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch trên thế giới, củng cố thương hiệu du lịch quốc gia, nâng cao khả năng cạnh tranh trong khu vực.
4.6. Bài học về sự tranh thủ sự giúp đỡ của quốc tế
 Sự giúp đỡ của Tổ chức Du lịch Thế giới, của các quốc gia phát triển hàng dầu về du lịch trong những năm qua đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam hòa nhập cùng với khu vực và thế giới, vì vậy du lịch Việt Nam cần tranh thủ sự hỗ trợ quí báu này, cả về chuyên gia, tư vấn; cả về kinh phí, đào tạo.
 Trong thời gian qua, Du lịch Việt Nam đã được Cộng đồng Châu Âu hỗ trợ thông qua các dự án phát triển nguồn nhân lực (Giai đoạn I) và Chương trình phát triển du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội ESRT (Giai đoạn II). Du lịch Việt Nam còn tiếp nhận sự hỗ trợ của Dự án Luxembourg về phát triển nguồn nhân lực; Dự án Tây Ban Nha về Tăng cường năng lực cho ngành du lịch Việt Nam trong thực hiện Chiến lược phát triển du lịch giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn 2030.
 Liên quan đến công tác xúc tiến du lịch, hiện tại các chuyên gia của Chương trình ESRT đang hỗ trợ Tổng cục Du lịch xây dựng Chiến lược Marketing du lịch đến năm 2020 và Kế hoạch Hành động Marketing du lịch đến năm 2015.

II. ĐỊNH HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP VỀ QUẢNG BÁ XÚC  TIẾN DU LỊCH TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020

{akeebasubs !*}  Nội dung phần II đã bị ẩn, chỉ dành cho thành viên chính thức của ITDR (có trả phí).
 Nếu là thành viên chính thức, vui lòng đăng nhập để đọc được nội dung này  {/akeebasubs} {akeebasubs *}

{/akeebasubs}

III. KẾT LUẬN
Nâng cao chất lượng, hiệu quả và tính chuyên nghiệp của hoạt động quảng bá xúc tiến du lịch là một trong những mục tiêu quan trọng của Chiến lược và Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Việc thực hiện triển khai mục tiêu này có nhiều thách thức, đòi hỏi một cách tiếp cận và hành động chiến lược, bài bản, hệ thống và trong mối gắn kết chặt chẽ với công tác nghiên cứu thị trường, phát triển và quản lý chất lượng sản phẩm dịch vụ và phát triển thương hiệu du lịch từ trung ương đến địa phương và từ khu vực nhà nước đến tư nhân.
Trong Hội nghị này, chúng ta cần đánh giá một cách thẳng thắn, khách quan về hiện trạng công tác xúc tiến quảng bá du lịch, đặc biệt cần phân tích những nguyên nhân của các tồn tại và trao đổi, thống nhất các giải pháp mang tính đột phá trong thời gian tới. Trong đó bên cạnh việc chú trọng tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác xúc tiến quảng bá du lịch, thực hiện triển khai nhiệm vụ xúc tiến quảng bá du lịch theo hướng chuyên nghiệp hóa từ trung ương đến địa phương, có trọng tâm, trọng điểm và đảm bảo năng lực cạnh tranh quốc tế, cần tìm ra giải pháp huy động nguồn lực cho công tác xúc tiến quảng bá, xây dựng hình ảnh và thương hiệu du lịch quốc gia. Đồng thời cần đầu tư nghiên cứu, đề xuất ban hành các mô hình, cơ chế hợp tác và liên kết giữa các thành phần Nhà nước và tư nhân, quản lý Nhà nước từ Trung ương đến địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội nghề nghiệp và các thành phần kinh tế, xã hội nhằm huy động các nguồn lực cho hoạt động xúc tiến du lịch.
 
  Báo cáo đề dẫn tại Hội nghị chuyên đề về công tác quảng bá, xúc tiến du lịch Việt Nam –  TỔNG CỤC DU LỊCH