Khảo sát thực địa tại Cần Thơ và Tp. Hồ Chí Minh, phục vụ thực hiện Nhiệm vụ KHCN cấp Bộ “Mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch tại Việt Nam”

Triển khai thực hiện Đề tài khoa học công nghệ cấp Bộ 2021 – 2022: “Mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch tại Việt Nam”, từ ngày 14/3 – 18/3/2022, Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch đã tổ chức đoàn công tác khảo sát thực địa, làm việc tại TP. Cần Thơ và TP. Hồ Chí Minh nhằm nắm bắt tình hình thực tế và đánh giá hiện trạng mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch tại 02 địa phương. Đoàn công tác do TS. Lê Quang Đăng – Chủ nhiệm đề tài làm trưởng đoàn, cùng các thành viên tham gia thực hiện nhiệm vụ.
Tại TP. Hồ Chí Minh, đoàn công tác đã có buổi làm việc với Sở Du lịch. Nội dung buổi làm việc trao đổi các vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh du lịch theo mô hình kinh tế chia sẻ và công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động kinh doanh theo mô hình kinh tế chia sẻ tại địa phương.

Tại cuộc họp, TS. Lê Quang Đăng – chủ nhiệm đề tài đã chia sẻ một số kết quả nghiên cứu ban đầu liên quan đến mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch tại Việt Nam; nêu một số tồn tại, hạn chế và những khó khăn trong quá trình nghiên cứu cũng như khảo sát, làm việc thực tế với các doanh nghiệp kinh doanh du lịch theo mô hình này. TS. Lê Quang Đăng cho rằng, đây là vấn đề còn mới mẻ, nhiều tranh luận trái chiều, một số nội dung chưa thống nhất cả về lý luận và thực tiễn, cần có sự trao đổi mở rộng với sự tham gia của nhiều cơ quan, tổ chức.
TS. Lê Ngọc Tuấn – Giám đốc Quỹ Hỗ trợ Phát triển Du lịch cũng chia sẻ tại cuộc họp về công tác quản lý đối với hoạt động kinh doanh du lịch theo mô hình kinh tế chia sẻ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch. Theo ông, hiện nay ở Việt Nam chưa có văn bản pháp quy nào quy định cụ thể về kinh tế chia sẻ nói chung và mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch nói riêng. Trên thực tế, nhiều vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh theo mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch như: đăng ký kinh doanh, kiểm soát chất lượng dịch vụ du lịch, đảm bảo an toàn thông tin, giao dịch du lịch, gian lận và trốn thuế,… chưa được quy định rõ ràng. Những vấn đề này cần được nghiên cứu kỹ để tham mưu cho các cấp hoàn thiện quy định quản lý.
Theo chia sẻ của đại diện Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh, hiện nay công tác quản lý hoạt động kinh doanh lưu trú trên các nền tảng công nghệ chia sẻ đang gặp nhiều khó khăn. Một trong những nguyên nhân chính là do các công ty kinh doanh nền tảng công nghệ chia sẻ của nước ngoài như Airbnb, Booking, Agoda… chưa có trụ sở ở Việt Nam dẫn đến khó khăn trong việc quản lý cũng như tiếp cận được dữ liệu các cơ sở lưu trú, dữ liệu đặt phòng và chủ nhà có phòng cho khách du lịch thuê trên các nền tảng này. Ngoài ra, nhiều cơ sở kinh doanh lưu trú trên địa bàn chưa tự giác báo cáo hoạt động kinh doanh trên các nền tảng chia sẻ, dẫn đến thông tin, số liệu cập nhật thiếu chính xác, tình trạng thất thu thuế.
Để quản lý du lịch nói chung và mô hình kinh tế chia sẻ trong du lịch nói riêng có hiệu quả hơn, vừa qua, Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh đã tham mưu cho UBND thành phố ban hành quy định quản lý du lịch trên địa bàn thành phố, trong đó đã đề cập đến nhiều nội dung liên quan đến mô hình kinh tế chia sẻ. Trong văn bản này cũng đã yêu cầu các công ty kinh doanh nền tảng và các chủ nhà cho thuê phòng trên các nền tảng chia sẻ phải khai báo với Sở Kế hoạch và Đầu tư để được hướng dẫn đăng ký kinh doanh và khai báo với Sở Du lịch để kiểm soát. Giao sở Thông tin Truyền thông quản lý các nền tảng chia sẻ trực tuyến và quản lý dữ liệu trực tuyến; Công an Thành phố đảm bảo an ninh mạng. Bên cạnh đó, Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh cũng đã liên hệ với Cục thuế Thành phố để kiểm soát, quản lý các vấn đề liên quan đến giao dịch phát sinh thu, trốn thuế,… đề nghị các công ty nước ngoài kinh doanh nền tảng phải có trụ sở/văn phòng đại diện đặt tại Việt Nam.
Đoàn công tác cũng đã khảo sát và làm việc với đại diện một số doanh nghiệp kinh doanh du lịch tại Cần Thơ và TP. Hồ Chí Minh như: Azerai Resort, Victoria Resort, Vinpearl Hotel, Cần Thơ Ecolodge, Bảo Gia Trang Viên, Khu du lịch Mỹ Khánh (TP. Cần Thơ); Park Hyatt Sài Gòn, Silverland Hotel Group, A&EM Hotel Group, Công viên văn hóa Đầm Sen (TP. Hồ Chí Minh). Đây là những khu nghỉ dưỡng và khách sạn hiện đang có hoạt động kinh doanh trên nền tảng công nghệ chia sẻ: Agoda, Booking, iVIVU, Traveloka, Mytour, VnTrip, Chudu24h.com…
Dưới đây là một số hình hình ảnh của Đoàn công tác trong chuyến khảo sát:

Kết thúc chuyến khảo sát, Đoàn công tác đã có được cái nhìn thực tế về hiện trạng kinh doanh du lịch trên các nền tảng công nghệ chia sẻ, đặc biệt là của các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lưu trú tại TP. Cần Thơ và TP. Hồ Chí Minh. Qua đó, nắm bắt được thực trạng công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động kinh doanh theo mô hình kinh tế chia sẻ của 02 địa phương này. Những thông tin, dữ liệu thu thập được trong chuyến khảo sát sẽ là nguồn tư liệu cần thiết, và là cơ sở để nhóm nghiên cứu xây dựng nội dung nghiên cứu của đề tài./.

Tin và ảnh: Trần Thị Hồng Trang