Tập huấn về Thương mại dịch vụ trong WTO và các Thoả thuận Thương mại tự do Trong khuôn khổ Sáng kiến Hội nhập ASEAN

Từ ngày 8 đến 12/7/2019, Chương trình Hợp tác Việt Nam – Singapore đã tổ chức Khóa tập huấn về “Thương mại dịch vụ trong WTO và các Hiệp định Thương mại tự do” trong khuôn khổ Sáng kiến hội nhập ASEAN. Khoá đào tạo do Bà Margaret Liang là chuyên gia tư vấn của Bộ Ngoại giao Singapore về các vấn đề WTO và Thương mại thực hiện. Các chủ đề chính trong khoá tập huấn bao gồm: Các khái niệm chính về Dịch vụ và Thoả thuận chung về Thương mại dịch vụ (GATS); Nghệ thuật xây dựng lịch trình cam kết GATS; Dịch vụ tài chính; Dịch chuyển thể nhân; Các trường hợp giải quyết tranh chấp về dịch vụ; Hiệp định Thương mại dịch vụ; Hiệp định Khung của ASEAN về Dịch vụ. Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch đã cử cán bộ tham gia khoá tập huấn này.

Thông qua các bài giảng, bà Margaret Liang đã giới thiệu nhiều nội dung hữu ích cho các học viên như:
• Các khái niệm chính và nghĩa vụ pháp lý trong Thỏa thuận chung về thương mại dịch vụ (GATS);
• Đọc và hiểu lịch trình cam kết của GATS;
• Hiểu các vấn đề trong việc Giải quyết tranh chấp trong WTO;
• Tìm hiểu về thương mại dịch vụ trong các Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là về Hiệp định khung dịch vụ ASEAN;
• Hiểu rõ hơn về phương pháp tiếp cận mới đang được áp dụng trong các thỏa thuận dịch vụ. Cụ thể, lịch trình cam kết, sử dụng danh sách chọn bỏ (negative list) hoặc danh sách kết hợp (hybrid) gồm danh sách chọn bỏ và danh sách chọn cam kết (positive list).
• Tăng cường năng lực chuyên môn và nhận thức về nền kinh tế của đất nước, xác định các lĩnh vực có thể hưởng lợi từ tự do hóa thương mại dịch vụ;
• Trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết trong đàm phán dịch vụ trong WTO và trong các FTA.
Liên quan đến lĩnh vực thương mại dịch vụ du lịch, các nội dung Lịch trình cam kết về Thương mại dịch vụ du lịch trong Thoả thuận chung về Thương mại dịch vụ (GATS) và Hiệp định khung ASEAN về Dịch vụ (AFAS) đã được thảo luận. Theo đó, các dịch vụ Khách sạn và nhà hàng; Dịch vụ đại lý lữ hành và điều hành tour trong AFAS đã mở hơn so với các nội dung đã cam kết trong GATS, cụ thể cam kết đầy đủ mở cửa thị trường (market access) và ưu đãi quốc gia (national treatment) đối với dịch vụ cơ sở lưu trú, thức ăn và đồ uống. Đặc biệt, Việt Nam đã bổ sung thêm các tiểu ngành chưa cam kết trong GATS, bao gồm: dịch vụ hướng dẫn viên du lịch và công viên chuyên đề. Đối với dịch vụ hướng dẫn viên du lịch, mở cửa thị trường và ưu đãi quốc gia đầy đủ; Đối với công viên chuyên đề, Việt Nam cũng cam kết đầy đủ, và quy định cụ thể Phương thức dịch vụ (3): Về tiếp cận thị trường, các công ty cung cấp dịch vụ nước ngoài được phép cung cấp dịch vụ dưới hình thức liên doanh với đối tác Việt Nam. Đóng góp vốn của phía nước ngoài không vượt quá 70% vốn pháp định của liên doanh. Về ưu đãi quốc gia, các bên được hưởng lợi đầy đủ, ngoại trừ việc cung cấp dịch vụ cho các dự án có thể ảnh hưởng tới an ninh quốc gia, an toàn xã hội, môi trường, tài nguyên thiên nhiên và lợi ích công ích của Việt Nam.

Sáng kiến hội nhập ASEAN doThủ tướng Singapore Goh Chok Tong đề xuất tại Hội nghị cấp cao không chính thức lần thứ 4 của ASEAN từ năm 2000 với mục đích thu hẹp khoảng cách phát triển giữa 6 quốc gia ASEAN và khối quốc gia Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam (CLMV), tăng cường hội nhập và xây dựng cộng đồng ASEAN. Đến nay, Singapore đã thực hiện bốn cam kết với tổng trị giá khoảng 170 triệu đô la Singapore cho Sáng kiến hội nhập./.

Chiến Thắng