Tương lai của du lịch – Đâu là 10 xu hướng lớn nhất?

   Tổng hợp những nghiên cứu mới đây về tương lai của du lịch, có thể thấy 10 xu hướng (được mô tả bằng 10 keyword) sau sẽ là những nhân tố dẫn dắt ngành du lịch, gồm: “Khách du lịch tóc bạc”, “Thế hệ Y & Z”, “Sự gia tăng của tầng lớp trung lưu”, “Các điểm đến mới nổi”, “Căng thẳng chính trị và khủng bố”, “Sự phát triển của kỹ thuật”, “Các kênh kỹ thuật số”, “Sự trung thành của du khách”, “Y tế và lối sống lành mạnh” và “Tính bền vững”.

   Năm xu hướng đầu tiên sẽ có ảnh hưởng lớn đến cầu trong ngành du lịch nhưng cũng sẽ ảnh hưởng đến năm xu hướng thứ hai liên quan đến việc thay đổi nguồn cung. Cùng nhau, chúng đại diện cho các nhân tố sẽ định hình tương lai của ngành du lịch.

    Khách du lịch tóc bạc (Silver hair tourists)

   Dân số toàn cầu đang già đi và kết quả là một phân khúc thị trường đáng kể đang nổi lên – “khách du lịch tóc bạc” – với mong muốn và nhu cầu cụ thể liên quan đến tính cá nhân hóa, dịch vụ đặc thù và sự đảm bảo an ninh của các sản phẩm du lịch. Năm 2014, 12% dân số thế giới trên 60 tuổi, và tỷ lệ này ước tính sẽ tăng lên 21% vào năm 2050. Với thu nhập cao, ít gánh nặng trách nhiệm với gia đình, thời gian đi lại và sức khoẻ tương đối tốt, họ là một phân khúc thị trường quan trọng và dự kiến sẽ chi tiêu nhiều hơn tất cả các nhóm tuổi khác trong các kỳ nghỉ lễ. Một hai năm trở lại đây, một số công ty du lịch trong nước như Vietravel, Saigon Tourist,..đã bắt đầu tung ra các tour “Du lịch chậm” dành cho người cao niên và nhanh chóng nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ thị trường.

   Thế hệ Y & Z (Generation Y & Z)

   Ngoài ra còn có thế hệ Y (còn được gọi là Millennials) và thế hệ Z (còn được gọi là iGen), trong đó thế hệ Y sẽ chiếm 50% tổng số khách du lịch vào năm 2025, và đã được ngành du lịch coi là nguồn doanh thu chính của hiện tại và tương lai. Thế hệ Z (6-20 tuổi) thì vẫn đang hình thành. Các tiên đoán về lối sống và môi trường sống của hai thế hệ cho rằng họ có nhiều sự thay đổi toàn diện hơn là sự thay đổi của thế hệ X sang thế hệ Y. Hiện nay, Việt Nam đang ghi nhận tỷ lệ dân số trẻ cao nhất trong lịch sử ( theo UNFPA), các nhà làm du lịch nội địa cần có những tính toán trong việc đầu tư xứng đáng cho phân khúc thị trường này.

   Sự gia tăng của tầng lớp trung lưu (Growing middle class) 

   Sự gia tăng thu nhập trung bình và giảm tỷ lệ đói nghèo tuyệt đối đã dẫn đến một tầng lớp trung lưu ngày càng tăng. Dân số trung lưu dự kiến sẽ tăng thêm, lên đến 4,9 tỷ người vào năm 2030, nơi mà hầu hết sự tăng trưởng dự kiến từ châu Á (hạt nhân là Trung Quốc và Ấn Độ). Đặc điểm của họ sẽ có tầm quan trọng ngày càng tăng và tác động rất lớn đến ngành du lịch. Tại Việt Nam, theo công ty nghiên cứu thị trường Nielson ước tính, dân số thuộc tầng lớp trung lưu của Việt Nam sẽ đạt mức 44 triệu người vào năm 2020, và 95 triệu người vào năm 2030.

   Các điểm đến mới nổi (Emerging destionations) 

   Các điểm đến mới nổi được tìm kiếm nhiều hơn bởi các phân đoạn thị trường kể trên. Các thị trường mới nổi sẽ nhanh chóng vượt qua các thị trường phát triển với số lượt khách quốc tế chiếm 58% thị phần. Do đó, trong top 20 điểm đến toàn cầu của khách du lịch quốc tế qua đêm (2015), 10 thành phố đến từ Trung Đông và châu Á, và một nửa trong số đó có mức tăng trưởng hai con số trong khoảng từ năm 2009 đến năm 2015. Từ trao lưu du lịch phượt và các hiệu ứng truyền thông, nhiều điểm đến trong nước ít được biết tới giờ trở thành những từ khóa về du lịch “hot” nhất, được giới trẻ tìm kiếm và săn đón nhiều nhất. 

   Sự căng thẳng về chính trị và khủng bố (Political issues and terrorism)

   Ngày nay, nhu cầu đảm bảo ổn định chính trị, kinh tế và xã hội để ngăn chặn khủng bố và đảm bảo an toàn cho tất cả khách du lịch nhiều hơn bao giờ hết. Sự căng thẳng về chính trị, khủng bố và các cuộc bạo loạn dân sự là không thể tiên đoán được và đang đe dọa tương lai du lịch ở bất kỳ điểm đến nào. Từng được đánh giá là 1 trong 10 điểm đến an toàn nhất khu vực Châu Á Thái Bình Dương (Diplomat, 2010), Việt Nam đứng thứ 75/141 quốc gia trên thế giới về an toàn, an ninh theo xếp hạng của Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2015. Đây là yếu tố quan trọng trong quyết định lựa chọn điểm đến đối với khách du lịch quốc tế trong bối cảnh tình hình an ninh, chính trị toàn cầu đang có nhiều bất ổn như nạn khủng bố, thiên tai, thảm họa,… 

   Cách mạng kỹ thuật (Technical revolution)  

   Sự phát triển về công nghệ trong ngành khách sạn là một nhân tố thay đổi cuộc chơi và đang chiếm ưu thế trong hoạt động của ngành. Mặc dù nó mang lại nhiều phương tiện hơn để thu hút thế hệ Y và Z, nhưng tốc độ thay đổi của nó lại là yếu tố làm khó các nhà quản lý để bắt kịp sự thay đổi và khó khăn hơn trong quản lý. Hạ tầng và năng lực công nghệ tại Việt Nam hiện chưa đáp ứng được những thay đổi nhanh của công nghệ, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 được đánh giá là sẽ có những tác động rất lớn đến ngành du lịch, đã và đang đặt ra những cơ hội và thách thức to lớn đối với ngành du lịch trong nước.

   Các kênh kỹ thuật số (Digital Chanel)

   Du lịch bị chi phối bởi các kênh kỹ thuật số, sự phát triển của SoMo (Social + Mobile) đang mang lại một cuộc cách mạng thực sự, nó phá vỡ rào cản thâm nhập ngành du lịch một cách dễ dàng. Số hóa du lịch đã rõ ràng đã làm các đối thủ cạnh tranh mới có thể bắt tay ngay vào thực hiện được nhiều kế hoạch kinh doanh dài hạn của mình.

   Sự trung thành của du khách (Loyalty v.X.0) 

   Sự trung thành của du khách, như chúng ta đã biết, sẽ suy giảm. Theo cuộc khảo sát của  Deloitte, chỉ 14% khách hàng du lịch bằng máy bay trung thành với một hãng hàng không nhất định. Điều đáng kinh ngạc hơn là con số này đối với ngành khách sạn chỉ đạt mức 8%. Sẽ không còn nhiều hình thức đăng ký hội viên và đổi điểm phức tạp. Thẻ khách hàng trung thành sẽ dần biến mất và các chương trình khách hàng trung thành hiện nay phải được tích hợp vào trải nghiệm du lịch. Môi trường kỹ thuật số năng động cho phép phát triển các chương trình khách hàng mới sáng tạo, dựa trên thông tin chi tiết, chính xác về khách hàng thông qua Big Data và nâng cao trải nghiệm của từng du khách trong suốt hành trình. Nhìn chung, lĩnh vực lữ hành, hàng không và khách sạn sẽ tiếp tục được thử thách về khả năng duy trì sự trung thành của những khách hàng thực sự của mình.

   Y tế và lối sống lành mạnh (Health and heathy lifestyle) 

   Y tế và lối sống lành mạnh sẽ trở nên ngày càng quan trọng trong việc đưa ra quyết định của khách du lịch. Người già đi du lịch, lối sống của thế hệ Y và Z, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, cuộc cách mạng công nghệ và kỹ thuật số, đều góp phần làm tăng tầm quan trọng của xu hướng sức khoẻ. Y tế và lối sống lành mạnh sẽ dần dần được tích hợp vào nhiều khía cạnh của các dịch vụ du lịch. 

   Tính bền vững (Subtainabilities)

   Du lịch toàn cầu sẽ tiếp tục phát triển cùng với sự thịnh vượng của thế giới, do đó du lịch bắt buộc phải đảm bảo tính bền vững của mình. Các trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường cần được cân bằng để đảm bảo sự phát triển bền vững lâu dài của du lịch. Phát triển du lịch bền vững đòi hỏi sự tham gia của tất cả các bên liên quan cũng như sự cam kết chính trị mạnh mẽ từ các nhà lãnh đạo.

   Nhiều nhà cung cấp dịch vụ du lịch đã thay đổi mô hình kinh doanh để đáp ứng những thách thức phát sinh từ 10 xu hướng kể trên. Các điểm đến, các công ty du lịch, các khách sạn hay những người chơi khác trong chuỗi giá trị của ngành du lịch sẽ phải liên tục theo dõi các bước đi của mình và theo dõi sự phát triển trong tương lai của các xu hướng này. Các xu hướng này sẽ tiếp tục là những câu chuyện của những người được chuẩn bị kỹ lưỡng, của những người không, hay của những nhà quản lý có đủ sự nhanh nhạy để đáp ứng và theo kịp sự thay đổi.

Văn Dương